ގެވެށި އަނިޔާގެ އަމަލުތަކަކީ ކޮންމެ ހާލަތެއްގައި، ކޮންމެ ގޮތަކަށް، ކޮންމެ ފެންވަރެއްގެ ބައެއްގެ މެދުގައި ހިނގިނަމަވެސް ޤާނޫނާއި ޚިލާފު އަމަލެކެވެ. ގެވެށި އަނިޔާ ހުއްޓުވުމުގެ ޤާނޫނުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުން ގެވެށި އަނިޔާގެ އަމަލުތަކަކީ ގެވެށި ގުޅުމަކުން ގުޅިގެންވާ މީހުންގެ ތެރެއިން އެކަކު އެ ގުޅުމުގައި ހިމެނޭ އަނެކާގެ މައްޗަށް ނުވަތަ އަނެކުންގެ މައްޗަށް ކުރިކަމަކުން، ގެވެށި އަނިޔާގެ ޝިކާރައަކަށްވީ މީހާގެ ރައްކާތެރިކަމަށް ނުވަތަ ސިއްހަތަށް ނުވަތަ ދުޅަހެޔޮ ދިރިއުޅުމަށް ގެއްލުމެއް ލިބޭފަދަ ނުވަތަ އެފަދަ ގެއްލުމެއް ލިބިދާނެކަމުގެ ބިރު އިހްސާސްވާފަދަ އަންނަނިވި އަމަލުތަކުގެ ތެރެއިން އަމަލެއް ހިންގުމެވެ.
1. ޖިސްމާނީ އަނިޔާކުރުން
2. ޖިންސީގޮތުން އަނިޔާކުރުން
3. ބަހުގެ ހަމަލާދިނުމާއި ނަފްސާނީގޮތުން އަނިޔާކުރުން
4. މާލީގޮތުން ނުވަތަ އިޤްތިސާދީ ގޮތުން ދަތިކުރުން
5. އަނބިމީހާގެ ސިއްހަތަށް ބެލުމެއްނެތި މާބަނޑުކުރުން
6. އަނިޔާވެރި ކައިވެންޏަކުން ދުރުވާން މަސައްކަތްކުރާ އަންހެނާގެ ރުހުމާ ދެކޮޅަށް އޭނާ މާބަނޑުކުރުން
7. މީހެއްގެ މުދާ އެމުދަލެއްގެ ވެރިފަރާތަށް ބޭނުން ނުކުރެވޭނެފަދަ ގޮތަކަށް ގަސްދުގައި ހިފެހެއްޓުން
8. ބިރުދެއްކުން
9. ގޯނާކުރުން
10. ފާރަލުން
11. މުދަލަށް ގެއްލުންދިނުން
ގެވެށި އަނިޔާ ހުއްޓުވުމުގެ ޤާނޫނުގައި މިފަދަ އެތައް ކަމެއް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. ހިތާމައަކީ މިހުރިހާ އަނިޔާތަކެއް މިމުޖުތަމައުން ފެންނަމުންދާކަމެކެވެ. ގިނަފަހަރަށް އަނިޔާ ލިބޭ މީހާ ހުންނަނީ ގޮތް ހުސްވެފައެވެ. ދާނެ ރައްކާތެރި މާހައުލެއް ނުލިބިފައެވެ. މިފަދަ އަނިޔާލިބޭ ބައެއް މީހުންނަކީ އާއިލާގައި ތަނަވަސްކަމެއް ނެތުމުން ކުޑަކުޑަކުދިންތަކެއް ގޮވައިގެން ފިރިމީހާގެ ގެއިން ނުކުމެ އާއިލާކައިރިއަށް ދާން ޖެހިލުންވާ މީހުންނެވެ. އެގޮތަށް ދިޔުމުން ދަރިންގެ ބައްޕަގެ ފަރާތުން ލިބޭ ފައިސާގެ އެހީތެރިކަންވެސް ނުލިބިދާނެ ކަމުގެ ބިރަށެވެ. މަދުފަހަރަކު އަންހެނުންގެ ފަރާތުން ފިރިހެނުންނަށް އަނިޔާ ލިބުނަސް ގިނަފަހަރަށް އަނިޔާ ލިބެނީ ފިރިހެނުންގެ ފަރާތުން އަންހެނުންނަށެވެ. އަދި އަނިޔާގެ އަސަރުކުރާލެއް ބޮޑުވެއެވެ.
ސުވާލަކީ އަނިޔާއަށް އަބަދު ކެތްކުރާނީ ހެއްޔެވެ؟ އަނިޔާ ލިބެމުންދާ މާހައުލުން ރައްކާތެރިކަމެއް ނެތްނަމަ އެފަދަ މާހައުލެއްގައި އުމުރަށް އުޅެން ޖެހުމުން ލިބޭ ގެއްލުން މާބޮޑުވާނެއެވެ. ޑިޕްރެޝަން ފަދަ ސިއްހީ މައްސަލަތައް ކުރިމަތިވެ ދަރިންނަށް އަޅާނުލެވި ތިމާގެ އަމިއްލަ ހާލަތު ގޯސްވާތަން ބަލަން ކެތްކުރުމުގެ ބަދަލުގައި އަނިޔާއާއި ދެކޮޅަށް ތެދުވާން ހިތްވަރު ލިބިގަންނަން އެބަޖެހެއެވެ. މިހެން ފާހަގަކުރާއިރުވެސް މިއީ ކުރަން އެހާ ފަސޭހަކަމަކަށް ނުވެދާނެއެވެ. ސަބަބަކީ ބައެއް ހާލަތްތަކުގައި އެކަނި ކުދިންތަކެއް ގޮވައިގެން އެއުޅެންޖެހޭ ހިތްދަތި ދިރިއުޅުމެވެ. މުޖުތަމައުން ކުރާ ކޮމެންޓްތަކެވެ. އެކަމަކު ކަށިން ހިތްވަރުނެރެ އަނިޔާވެރި މާހައުލުން ނުކުތުމުން ފަހުން ލިބޭ ހިތްހަމަޖެހުން މާބޮޑުވާނެއެވެ. އެއްވެސް ހާލަތެއްގައި އަނިޔާއަށް ކެތްކުރުމަކީ ރަނގަޅުކަމެއް ނޫނެވެ. ސަބަބަކީ ގިނަފަހަރަށް އެފަދަ އަނިޔާތައް ތަކުރާރުކޮށް ލިބޭފަހަރު އަންނާތީއެވެ. މަދުމީހަކު ނޫނީ އިސްލާހުވާ މަންޒަރު ނުފެންނާތީއެވެ. އަނިޔާވެރިކަން ބޮޑުވެ އެމާހައުލުން ދުރަށް ނުދެވޭނެ ފަދަ ގޮތަކަށް އަމަލުކުރާ މީހުންވެސް އުޅޭތީއެވެ.
ފަރުދީ ޒިންމާވެސް އަދާކުރަން އެބަޖެހެއެވެ. ގެވެށި އަނިޔާ ލިބޭ މީހާ ގިނަފަހަރަށް ރިޕޯޓް ކުރުމަށް ޖެހިލުންވެއެވެ. އެއީ އިންސާފު ލިބުން ލަސްވެ އަނިޔާ ލިބެމުންދާ މީހާއަށް އިތުރު އަނިޔާ ލިބިދާނެކަމުގެ ބިރަށެވެ. އެކަމަކު ގެވެށި އަނިޔާގެ އަމަލެއް ހިނގަމުންދާކަމަށް ނުވަތަ ހިނގާފައިވާ ކަމަށް ގަބޫލުކުރެވިއްޖެ ހިނދެއްގައި ނުވަތަ އެފަދަ އަމަލެއް ހިނގައިފިކަމުގެ ތުހުމަތުކުރެވިއްޖެ ހިނދެއްގައި އެކަން ރިޕޯޓް ކުރަންވާނެ ކަމަށް ޤާނޫނުގައިވެސް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. ގެވެށި އަނިޔާގެ ޝިކާރައަކަށްވާ މީހުން ޑޮކްޓަރަށް ދައްކަން ދިއުމުން އެއީ ގެވެށި އަނިޔާއެއްކަން ތުހުމަތު ކުރެއްވިޖެނަމަ އޭނާގެ ހިމާޔަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށްޓަކައި އެކަން ފުލުހުންނަށާއި އޮތޯރިޓީއަށް ރިޕޯޓް ކުރުމަކީ އެސިއްހީ އިދާރާއެއްގެ މައްޗަށް އޮތް ޒިންމާއެކެވެ. މިފަދަ ރިޕޯޓެއް ލިބިއްޖެނަމަ އެކަން އަވަހަށް ބަލަންޖެހެއެވެ.
ގެވެށި އަނިޔާ ލިބޭ މީހުންނަށް ހަމައެކަނި ބޭނުންވަނީ ޑޮކްޓަރީ ފަރުވާއެއް ނޫނެވެ. ނަފްސާނީ ގޮތުން އެތަހައްމަލު ކުރާ ކަންތައްތަކަށްވެސް އަވަސް ފަރުވާ ބޭނުންވެއެވެ. އާއިލާއާއި ގާތް މީހުންގެ އެހީތެރިކަން އިންތިހާއަށް ބޭނުންވެއެވެ. ސަލާމަތުގެ އައްސޭރިއަކަށް އަނިޔާ ލިބޭ މީހާ ގެންދިއުމަކީ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންގެ ޒިންމާއަކަށް ހަދަމާތޯއެވެ. މިއަދުގެ ޅަދަރީން މިފަދަ ކަންކަމަށް ހޭލުންތެރިކޮށް މާދަމާގެ މުސްތަގުބަލަށްޓަކައި ރަނގަޅު ޖީލެއް ތަރުބިއްޔަތުކުރުމަށް ގަދައަޅައި މަސައްކަތް ކުރަމާތޯއެވެ.
ފެމިލީ ޕްރޮޓެކްޝަން އޮތޯރިޓީ އިން ހާމަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި ގެވެށި އަނިޔާގެ 3123 މައްސަލަ ވޭތުވެދިޔަ 5 އަހަރު ރިޕޯޓް ކޮށްފައިވެއެވެ.
މިދިޔަ 5 އަހަރު ހުށަހަޅާފައިވާ މައްސަލަތަކުގެ ތަފްސީލް:
2019 ވަނަ އަހަރު 558 މައްސަލަ
2020 ވަނަ އަހަރު 654 މައްސަލަ
2021 ވަނަ އަހަރު 577 މައްސަލަ
2022 ވަނަ އަހަރު 720 މައްސަލަ
2023 ވަނަ އަހަރު 614 މައްސަލަ
ގެވެށި އަނިޔާ ރިޕޯޓް ކުރުމަކީ ފަރުދީ ޒިންމާއެކެވެ. އިމަޖެންސީ ނަންބަރުތަކުގެ ތެރޭގައި 119، 3322111
މިނިސްޓްރީ އޮފް ސޯޝަލް އެންޑް ފެމިލީ ޑިވެލޮޕްމެންޓްގެ ސޯޝަލް ސަރވިސް ހެލްޕްލައިން 1421
