ދިވެހި ބޭސްވެރިކަން ފެށުނުގޮތް
އައްޑޫސިޓީ މީދޫ އައްޝައިޚް މުހައްމަދު މަނިކުފާނާއި، ގދ. ގައްދޫ ހައްވާ އަލީގެ އަހްމަދު ސައީދު މައުލޫމާތު ދެއްވިގޮތުގައި ބައްޕަ އަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި އެއިރު ހުންނެވި އެންމެ މޮޅު ހަކީމެއްގެ ކާފަ ދަރިއެކެވެ. އައްޑޫސިޓީ މީދޫ އައިސާދާރު ދޮންބެއްޔާ އަކީ އަހްމަދު ސައީދު ގެ ކާފައެވެ.
" ފާމުދޭރިކިލެގެފާނުގެ ބޮޑުވަޒީރު ކަމުގައި ބައްޕަ މަސައްކަތްކުރެއްވީ އެންމެ އިސްމީހެއްގެ ގޮތުގަ ޑޮކްޓަރު ގޭގައި. ބައްޕަ ނިޔާވީ އެމަޤާމްގަ ހުންނަވަނިކޮށް. އިބްނިސީނާ ޤާނޫނު ފަދަ ފޮތް ބައްޕަ ހުރީ ތަރުޖަމާ ކުރައްވާފަ. ބައްޕަ އަކީ ޢަރަބި ޢިލްމުގަ އަދި ފިޤްހު ޢިލްމުގަ އަރާހުންނެވި ޝެއިޚެއް. ބޮޑަށް މަޝްހޫރުވީ ދިވެހި ބޭހާއި ފިގްހް ޢިލްމަށް. ބައްޕަގެ ދަރިވަރުން ވެސް ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުގަ އުޅުއްވި. މަންމަވެސް ދިވެހި ބޭސްވެރިކަން ކުރިއަށްގެންދެވި." އަހްމަދު ސައީދު ވިދާޅުވިއެވެ.
ގދ. ގައްދޫ ކަތީބުކަން 17 އަހަރު ކުރެއްވި އަހްމަދު ސައީދު ދިވެހި ބޭސްވެރިކަން ކުރައްވަން ފެއްޓެވީ 1983ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެންނެވެ. ވޭތުވެދިޔަ 38 އަހަރުގެތެރޭގައި ވަނީ ގިނަ އަދަދެއްގެ މީހުންނަށް ތަފާތު ބޭސްތައް ތައްޔާރުކޮށް ބަލީގައި، މާތް ﷲ ގެ އިރާދަފުޅާއި އެކު ޝިފާ ހޯދައިދެއްވާފަ އެވެ. މިމަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދަވަނީ ގައްދޫގައި ހުންނަވައިގެންނެވެ.
ތަފާތު އެތައް ބަލިތަކަކަށް ބޭސް ތައްޔާރުކޮށްދޭ
" ކަތީބުކަމުގައި މަސައްކަތް ކުރިއިރު ހެލްތް މިނިސްޓްރީގެ އިމްތިހާނުގައި ބައިވެރިވެ ދިވެހި ބޭހުގެ ސަނަދު ލިބިފަވަނީ. ފަތްޕިލާވެލީގެ ބޭސްވެރިކަމަކީ ވަރަށް ފުޅާ މަސައްކަތެއް. ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް 1 ނުވަތަ 2 ބޭހެއް ހެދުމަށް މީހުން އާދޭ. މީގެތެރޭގައި ވާގިނެތިގެން އަންނަ މީހުން. ބޮލުގަ ރިހުމާއި ގޭހުގެ މައްސަލަތައް. ހުޅުހުޅުގަ ރިއްސާތީ އަންނަ މީހުންނާއި، ހަމުގެ ބަލިތަކުގެ އިތުރަށް ކުޑަކަމުދާ ނިޒާމްގެ ބަލިތަކާއި، އަންހެނުންގެ ސިސްޓް މައްސަލަތަކާއި، ޕީރިއަޑް މައްސަލައަށް ވެސް ބޭސްކުރަން." ގައްދޫ ސިއްޙީ މަރުކަޒުގައި ސީނިއަރ އެޑްމިނިސްޓްރޭޓަރ ގެ މަޤާމު 5 އަހަރު އަދާކުރެއްވި އަހްމަދު ސައީދު ވިދާޅުވިއެވެ.
ފަތްޕިލާވެލީގެ ބޭސްވެރިކަމަކީ ސިއްޙަތަށް ވަރަށް ފައިދާހުރި ކަމެއް ކަމަށް ފާހަގަކުރައްވަމުން އަހްމަދު ސައީދު އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، އަމިއްލައަށް މެޝިން ގެނެސްގެން މިހާރު ބޭސްގުޅަ ތައްޔާރުކުރަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ. ގޭހުގެ މައްސަލަ ދިމާވާ މީހުންނަށް ކުރިން ދިވެހި ބޭސް ބޯންދިނަސް މިހާރު ދެނީ ބޭސްގުޅަ ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.
ހިލޭސާބަހަށް ވެސް ދަނީ ފަރުވާ ފޯރުކޮށްދެމުން
ދިވެހި ބޭސް ކޮށްދިނުމުގައި ހޭދަވި ދިގުމުއްދަތުގައި ޚިދުމަތަށް އަގެއް ނުކިޔާކަމަށް ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.
" ވާގިނެތިގެން އަންނަ މީހުންނާއި ވަރަށް ނިކަމެތި ފަގީރުންވެސް އާދޭ. އިއްޔެވެސް އައި އަންހެނަކު ވާގިނެތިގެން. އެއީ އެއްވެސް އެހީތެރިއެއް ނެތް މީހެއް. އެފަދަ މީހުންނަށް ހިލޭ ފަރުވާދެން. އެހެން މީހުންނަށް މިއޮންނަނީ ކުރާ ބޭހަކަށް އެމީހަކަށް ފެނުނު މިންވަރެއް ދޭގޮތަށް." އަހްމަދު ސައީދު ވިދާޅުވިއެވެ.
ހަމުގެ ބޮޑުބައެއް ހުދުވެފައި ހުރި މީހެއްގެ އިންތިޒާރުގައި
އަހްމަދު ސައީދު ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި އޭނާގެ ކާފަ ވަނީ އައްޑޫސިޓީ އަލިމަނިކުފާނު ކިޔާ މީހަކު މުޅިގައި ހުދުވެފަ ހުއްޓާ ދިވެހި ބޭހުން ރަނގަޅުކޮށްދީފަ އެވެ.
" އަޅުގަނޑު ބައްޕަ ވެސް އެބަހުރި ހުދުބަލި ޖެހުނު ގައްދޫ މީހަކު ރަނގަޅު ކޮށްދީފަ. ވަރަށްބޮޑަށް ބޭނުން ހުދުބަލި ޖެހިފަ ހުރި މީހަކަށް ފަރުވާދޭން. ބައްޕަ ހުރީ ކާފަގެ ބޭސްތައް ލިޔުއްވާފަ. އެ ފޮތްތައް އެބަހުރި އަޅުގަނޑު އަތުގަ."
ދިވެހި ބޭސްކުރުމަށް އަހްމަދު ސައީދުގެ ބައްޕަ ގެންގުޅުއްވި ފޮތްތައް ވަނީ އިންޓަވިއު ނަގަމުންދިޔައިރު ދައްކާފައެވެ.
ކުރިއަށް ކުރާ އުންމީދު
ދިވެހި ބޭސްވެރިކަން ފުޅާދާއިރާއެއްގަ ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އަހްމަދު ސައީދު ގެންދަވަނީ ގައްދޫގައި ކްލިނިކެއް ހުޅުވުމުގެ މަސައްކަތް ކުރައްވަމުންނެވެ.
"ލެބޯޓަރީ އަކާއި، ބޭސްތައްޔާރު ކުރާތަނަކާއި، ބަލިމީހުންނަށް އަވަސް ފަރުވާދޭނެ ތަނަކާއި، ބަލިމީހުން ބަލާނޭ ކޮޓަރިއެއްގެ އިމާރާތެއް ރާނާ މިހާރު ދަނީ މުށިޖެހުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް. އަންނަ އަހަރު ކްލިނިކް ހުޅުވޭތޯ މިމަސައްކަތް ކުރަނީ. ދުނިޔޭގައި ހުރިއްޔާ އެއިމާރާތް އެކީގަ ނިމުމުން މިދާއިރާގެ ކޯސް ހިންގުމަށް އިއުލާން ކުރާނަން. މުޅި ރާއްޖެއަށް އިއުލާން ކޮށްގެން ކޯސް ކުރިއަށްގެންދިއުމުގެ ބޭނުމަކީ ދިވެހި ބޭސްވެރިކަން ފައިދާހުރި ގޮތުގައި ކުރިއެރުވުން."
އަހްމަދު ސައީދު ވަނީ 45 އަހަރުން މަތީގެ އަންހެނަކަށް، ވާގިނެތިފަ ތިބޭ މީހުންގެ މަސާޖު ކުރާނެ ގޮތާއި ކުރާނެ ކަސްރަތުތައް ދަސްކޮށްދީފަ އެވެ. އަދި އެމީހާ މިހާރު ދަނީ އެމަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ.
ނިންމުން
ދިވެހިރާއްޖޭގައި ގިނަ އަދަދެއްގެ ފަތްޕިލާވެލީގެ ބާވަތްތައް ހުރިއިރު، ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ ގަހެއް ފެންނައިރަށް އެގަހުގެ ތަފްސީލް ނޭނގޭތީ، އެގަސްގަހުގެ މައުލޫމާތު އެއްކޮށް މިހާރު ދަނީ ފޮތެއް ތައްޔާރު ކުރައްވަމުންނެވެ.
" އަޅުގަނޑަށް ނޭނގޭ ގަސްގަހުގެ މައުލޫމާތު ތަފްސީލް ހޯދުމަށް ފޮނުވަނީ އުމުރުން 95 އަހަރުގެ އަބްދުލް މަޖީދު މާހިރަށް. ދިވެހި ބޭހުގެ ފަންނުގައި ވަރަށްބޮޑަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެއްވާ ބޭފުޅެއް އެއީ. އަޅުގަނޑު ފޮނުވާ ގަހުގެ ފޮޓޯ އަކީ ކޯއްޗެއްތޯ ބެއްލެވުމަށްފަހު އެގަހެއްގެ ފައިދާތަކުގެ ތަފްސީލް ލިޔުއްވާފަ ވައިބަރ ކުރެއްވީމަ އަޅުގަނޑު ފޮތެއްގައި ލިޔަނީ. އެގޮތަށް 300 ސަފްހާގެ ފޮތެއް ލިޔެ ނިމެނީ. އެއީ ފަތްޕިލާވެލީގެ ވާހަކަ."
ވީޑިއޯ: އަހްމަދު ސައީދު ދިވެހި ބޭހުގެ މަސައްކަތް ކުރައްވަމުން އިންޓަވިއު ދެއްވަނީ
ހަކުރުބަލީގެ މީހެއްގެ ފައިގަ ހުރި 5 އަހަރުވީ ފާރުގަނޑެއް ވެސް ރަނގަޅު ކޮށްދިންކަން ފާހަގަ ކުރައްވަމުން އިންޓަވިއު ނިންމާލަމުން އަހްމަދު ސައީދު ވިދާޅުވީ މީހުންގެ ގައިގަ ހުންނަ އަސްލު ބަލި ދެނެގަތުން ވަރަށް މުހިންމު ކަމަށެވެ.
އަހްމަދު ސައީދު: ގުޅޭނެ ނަންބަރު 7833353
