ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވެސް އެކްސިޑެންޓްތައް ހިނގާ އެކަމުގެ ވޭން މުޅި އުމުރަށް އުފުލަން ޖެހިފައިވާ މީހުން އެބަތިއްބެވެ. ގަވާއިދާއި ޚިލާފަށް ދުއްވާ މީހުންގެ ސަބަބުން، ގަވާއިދާއި އެއްގޮތަށް ދުއްވާ މީހުންނަށް ބޮޑެތި އަނިޔާ ލިބެމުންދާ ފަހަރުތައް ދަނީ އިތުރުވަމުންނެވެ. މިއީވެސް އެފަދަ ހިތްދަތި ހާދިސާ އެކެވެ.

މިއަހަރުގެ ފެބުރުއަރީމަހުގެ 14 ވަނަ ދުވަހަކީ ލ. ކުނަހަންދޫ ގުލޭނޫރަންމާގެ އަލީ ރިޔާޟް (35އ) ގެ ދިރިއުޅުން އެފުށް މިފުށަށް ޖެހި މުޅިމީހާ އަށް އުމުރަށް ހިތާމަކުރަންޖެހޭ ފަދަ ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބުނު އެކްސިޑެންޓް ހިނގި ދުވަހެވެ. އެކްސިޑެންޓަށް 6 މަސް ވާއިރުވެސް ބުނާ އެއްވެސް ކަމެއް ބުނާގޮތަށް ކުރާކަށް ނޭނގެއެވެ. އަނގަ ހުޅުވާލަން ބުންޏަސް، ދޫ ބޭރަށް ނެރެން ބުންޏަސް، އަތް ނޫނީ ފައި ހިއްލާލަން ބުންޏަސް އެއްވެސް ކަމެއް ބުނެގެން ކުރާކަށް އަލީ އަށް ނޭނގޭކަމަށް އާއިލާއިން ވަނީ މައުލޫމާތުދީފައެވެ.

އެކްސިޑެންޓް ހިނގި ދުވަހުން ފެށިގެން އާއިލާގެ ފަރާތުން ފަރުވާގެ ކަންތައްތަކުގައި އެންމެ އިސްކޮށް ހުރީ އަލީގެ ޅިޔަނު މުހައްމަދު ނާޘިމް އެވެ.

Advertisement

'ޒީޓައިމްސް' އަށް ދިން އިންޓަވިއުގައި ނާޘިމް ވަނީ އެކްސިޑެންޓް ހިނގި ދުވަހުން ފެށިގެން މިއަދާއި ހަމައަށް އަލީ ގެ ވޭންދެނިވި ދިރިއުޅުމުގެ ހާލަތު ކިޔައިދީފައެވެ. ކުށެއް ނެތި ފޫނުބެއްދޭފަދަ ބޮޑު ގެއްލުމެއް ލިބުނު މި އެކްސިޑެންޓް ހިނގައިދިޔައީ އަލީ ވަޒީފާ އަދާކުރާ މޯލްޑިވްސް ކަރެކްޝަނަލް ސަރވިސް (ހުޅުމާލެ ޖަލު) އަށް ދިއުމަށް ހައިވަކަރުމަގުން އުތުރުން ދެކުނަށް ދަނިކޮށް ސައިމާމަގު (ސަހަރާ މިސްކިތްމަގު) ހުޅަނގުން އިރަށް ބާރު ސްޕީޑުގައި ދުއްވާފައި އައި ސައިކަލެއް ކޮންޓްރޯލު ނުވެ އަލީ ދުއްވަން އިން ސައިކަލުގައި ޖެހިގެންނެވެ.

" އަޅުގަނޑަށް މައުލޫމާތު ލިބުނު ގޮތުގައި ކޮންމެ ދުވަހަކު މަސައްކަތް ފެށުމުގެ ކުރިން އޮފީހުގައި ހެދުނު ބައްދަލުވުމެއް އޮވޭ. ދަރިފުޅު ގެއަށްލާފަ އަލީ ދިޔައީ ބައްދަލުވުމަށް ދާން. އެދިޔަ މަގުމަތީގައި ސަހަރާ މިސްކިތާ ދިމާލުން ބާރުމިނުގައި އައި ސައިކަލެއް. އެ ސައިކަލު ދުއްވަން އިން މީހާ އިނީ ފޯނެއްގައި. އެ ސައިކަލު އައިގޮތަށް އައިސް އަލީ ދުއްވި ސައިކަލު މެދުގައި ޖެހިފައި ހުރީ. ސައިކަލު ޖެހުނީ ކަނައަތުފައާއި ދިމާލަށް. އެ ފައި އިނީ އެއްކޮށް ބިންދައިގެން ގޮސް ކަށިގަނޑު ބޭރަށް ނުކުމެފަ. 08:25 ހާއިރު އެކްސިޑެންޓްވީ" އަސަރާއެކު ވާހަކަދައްކަމުން ނާޘިމް ކިޔައިދިނެވެ.

އެކްސިޑެންޓް ހިނގިކަން އާއިލާ އަށް އެނގުނީ، އޮފީހުގެ ބައްދަލުވުމަށް ހާޒިރުނުވުމުން އޮފީހުން އަލީގެ ފޯނަށް ގުޅުމުން އަލީ ހޮސްޕިޓަލަށް ގެންދިޔަ މީހުން ފޯން ނަގާފައި އެކްސިޑެންޓް ވެގެން ހުޅުމާލޭ ހޮސްޕިޓަލަށް ގެންދާ ވާހަކަ ބުނުމުން ކަމަށާއި، އަދި އާއިލާ އަށް އެ ޚަބަރު ލިބުނީ އަލީގެ އޮފީސް މީހުން އޭނާ ދިރިއުޅޭ ފުލެޓަށް ގޮސް އެކްސިޑެންޓްގެ ޚަބަރު ދިނުމުންނެވެ.

" އެކްސިޑެންޓްވުމުން ސައިކަލުގައި އިން މީހާ ފިލީ. އެތާގައި ތިބި ބަނގްލަދޭޝް މީހުން އަލީ ނަގައިގެން ގެންދިޔައީ ހުޅުމާލެ ހޮސްޕިޓަލަށް. ހުޅުމާލެ ހޮސްޕިޓަލަށް ގޮސް އަޅުގަނޑުމެން އެދުނީ ސިކުނޑިއަށް އެއްވެސް ގެއްލުމެއް ލިބިފަހުރިއްޔާ އޭޑީކޭ އަށް ފޮނުވަދިނުމަށް. އެ ހޮސްޕިޓަލުން ސީޓީ ސްކޭން ކޮށްފަ ފޮނުވީ އޭޑީކޭ އަށް. ޑރ. ނިޔާފު ބައްލަވާފަ ވަރަށް ތަފްސީލްކޮށް ވިދާޅުވި ވާނެގޮތާއި ވެދާނެގޮތް.. ވިދާޅުވި ސީޓީ ސްކޭން އިން ދެއްކި ވަރަށްވުރެ ލިބުނު ގެއްލުން މާބޮޑުކަމަށް. ވިދާޅުވި މާލެއިން ރިހެބިލިޓޭޝަންގެ ފަރުވާ އެހާ ފުރިހަމައަށް ނުލިބޭނޭ. އެހެންވީމަ ސީދާ ރިހިބިލިޓޭޝަން ސެންޓަރ އަކަށް ފަރުވާ ހޯދަން ދިއުމަށް. އާސަންދައިގެ ދަށުން އިންޑިއާ އަށް އައީ އޭޑީކޭގައި ދެމަސްދުވަހު ފަރުވާ ހޯދުމަށްފަހު".

އަލީގެ އެހީތެރިޔާ ކިޔައިދިން ގޮތުގައި އިންޑިއާ އަށް ގެންދިޔައިރު އަލީ އަމިއްލައަށް އިޝާރާތުން ބޭނުންވާ ކަންތައްތައް ދިޔައީ ބުނަމުންނެވެ.

" އަލީ އަމިއްލައަށް ބުނާނެ ފާޚާނާ އަށް ދާން ޖެހުނަސް އިޝާރާތުން. ކާންވީމަ ވެސް ބުނާނެ. އޭޑީކޭ އިން އިންޑިއާ އަށް ދިޔައިރު ތަންމައްޗަށް އެއްވެސް ވަރަކަށް ކުޑަކަމު އަދި ބޮޑުކަމުވެސް ނުދެވޭ. އެކަމަކު ރުޅި ކޮންޓްރޯލް ނުކުރެވޭ. ފެންވަރުވާއިރުވެސް ހަޅޭލަވާނެ. ކާންދޭއިރުވެސް އަތުން ކޮއްޕާލާނެ. ޖަހާނެ.. އެކަމަކު އަމިއްލަ ނަފްސަށް އަނިޔާ ނުދޭ އޭޑީކޭއިން ދޫކުރި ފަހުން.. ކޮޗިންގެ 'އެސްޓާ މެޑިސިޓީ' ގައި ފަރުވާކުރިއިރު ކޮންޓްރޯލް ނުވޭ. ކޮންމެ ރެއަކު އިންޖެކްޝަނެއް ޖަހާފަ ނިންދަވަނީ. އަޅުގަނޑުމެން 3 މީހުންނަށްވެސް ހިފަހައްޓާނުލެވޭ.. ނުހިނގޭ މީހަކު ދިމާކުރަނީ އެނދުން ފައިބައިގެން ދާން. ދެން ވެއްޓެން ދުލެއް ނުކުރެވޭނެއްނު. އެހެންވެ ހިފެހެއްޓީމަ ރުޅި އަންނަނީ. ދެން ދަތްއަޅާ ޖަހާ ހަތަރުރޭ ދިޔައިރުވެސް ސައިކޭޓްރިސްޓަކަށް ނުދެއްކޭ. ދެން ޝަކުވާކުރީމަ ފަސްވަނަ ދުވަހު ސައިކޭޓްރިސްޓަކު އައިސް އޭޑީކޭ އިން ދިން ބޭސް ހުއްޓާލާފަ އެހެން ބޭހަކަށް ބަދަލުކުރީ. ބޭސް ބަދަލުކުރިފަހުން މީހާ މަޑުމަޑުން ސައިލެންޓްވަމުން ދިޔައީ. އޭޑީކޭ އިން އައިއިރު 6 ވަރަކަށް ބަސް ކިޔާނެ.. ޝަހާދަތުގެ ކަލިމަ، ދޯ، ކަލޯ މިކަހަލަ ބަސް ކިޔާ. އެކަމަކު މި ބޭސް ފެށިފަހުން މުޅިމީހާ ހަރަކާތްވެސް ހުއްޓި މީހާ ބަލިކަށިވީ". ނާޘިމް ކިޔައިދިނެވެ.

އާއިލާ އިން ޑޮކްޓަރުންނާއި މިވާހަކަ ހިއްސާކުރުމުން ދިން ޖަވާބަކީ ސިކުނޑިއަށް ގެއްލުންވެފަ ހުރި ބަލިމީހެއް ވީމަ ވާގޮތެއް ކަމަށެވެ. އެސްޓާ އަށް ދިޔައިރު ބަލިމީހާގެ ހާލަތު ހުރީ އެހެން ނޫން ކަމަށް ބުނެ އެސްޓާއިން ފަރުވާ އަށް ކުރިއެރުމެއް ނުލިބުމުން އާއިލާ އިން ވަނީ އެ ހޮސްޕިޓަލުން ފަރުވާ ހޯދުން ހުއްޓާލާފައެވެ. އެހެން ހޮސްޕިޓަލަކަށް އާސަންދަ ހަމަނުޖެހުމުން އާއިލާ އާއި ގާތްމީހުންގެ އެހީތެރިކަމާއެކު ފުރަތަމަ އަލީ ދެއްކީ ކޮޗިންގެ ތަފާތު ހޮސްޕިޓަލުތަކަށެވެ.

" ފުރަތަމަ ދެއްކީ މިހިސާބުގެ އެކި ހޮސްޕިޓަލުތަކަށް. ސިކުނޑި ރިކަވަރީ ޕްރޮސެސް އަށް އެންމެ އަވަސް ފަރުވާއެއް ދެވެނީ އަމްރިތާ އިން. އެއީ އޮކްސިޖަން ތެރަޕީ. އެފަރުވާ ނަގަން ފަށާފަ އަމްރިތާގެ ސައިކޭޓްރިސްޓަކަށް ދެއްކީ. ދެން ވިދާޅުވީ އޭޑީކޭ އިން ދިން ބޭސް އެއްގުޅަ އިތުރުކުރުމަށް މީހާ ކޮންޓްރޯލް ނުކުރެވެންޏާ.. އެގޮތަށް މިއަމަލުކުރަނީ.. އޮކްސިޖަން ތެރަޕީގެ 40 ސެޝަން ފުރިހަމަ ކޮށްފަ 1 މަހުގެ ބްރޭކެއް ނަގަން ޖެހޭތީ، މިމަޑުކުރަނީ. 21 ޖުލައިގަ 40 ސެޝަން ނިމުނީ. ބްރޭކަށްފަހު އަނެއްކާވެސް 40 ސެޝަން ދޭންޖެހޭ. ސައިކޭޓްރިސްޓް ގެ ފޮލޯއަޕްވެސް ހަދަމުން އަންނައިރު އަދިކިރިޔާ މިއާދެވުނީ އޭޑީކޭއިން ދޫކުރިއިރު މީހާ ހުރި ހާލަތަށް. އެއިރު ކިޔަން ފެށި ބަސްތައް އަނެއްކާވެސް މަޑުމަޑުން ކިޔަން ފަށައިފި. އެކަމަކު ކުރީގަ ބޭނުންކުރާ އަދަދާއި ބަލާއިރު މަދު".

އާއިލާ އަށް ލިބުނު ހިތްހަމަޖެހުމަކީ ފައިގެ ހަރަކާތްތައް މަޑުމަޑުން ރަނގަޅުވަމުން އައުމެވެ. އެކަކުގެ އެހީތެރިކަމާއެކު އަލީ އަށް ހިނގާލެވުނަސް ކަނައަތުގައި އެއްވެސް ވަރަކަށް ހަރަކާތެއް ނެތެވެ.

" ނާށިގަނޑު ފަޅައިގެން ގޮސް ސިކުނޑިއަށް އެވަރަށް ގެއްލުން ލިބުމުގެ ސަބަބުން ވާހަކަ ނުދެއްކި ނުހިނގި ކަނައަތުގެ ވާގިނެތަސް، އޮކްސިޖަން ތެރަޕީ ދޭން ފަށާފަ އެސްޓާ އިން ދިން ބޭސް ހުއްޓާލުމުން މޫނުގެ ހަރަކާތްތައްވެސް ކުރިއަށްވުރެ ރަނގަޅު. އޮކްސިޖަން ސެޝަން އަށްފަހު އެމްއާރުއައި ހަދާފަ ނާރުގެ ޑޮކްޓަރަށް ވެސް ދެއްކިން.. ޑޮކްޓަރު ވިދާޅުވީ އަދިވެސް އެލިބުނު ގެއްލުން ކުރިއެކޭ އެއްގޮތަށް ފެންނަން ހުރިކަމަށް. އެކަމަކު ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ކުރިއެރުންތަކެއް ފެންނަކަމަށް. މީގަ އޮތީ ރިހިބިލިޓޭޝަން ހުއްޓާނުލާ ކުރިއަށްގެންދިއުން ކަމަށް. ނުހިނގޭނޭ، ވާހަކަނުދެއްކޭނޭ އެހެން ބުނަން ނޭނގޭކަމަށް ވިދާޅުވީ. އަޅުގަނޑުމެން މިތިބީ ބަލިމީހާއަށް ފަރުވާ ދެވެން ހުރިގޮތަކަށް ދިނުމަށް" އަލީގެ އެހީތެރިއަކަށް ހުރި ނާޘިމް ފާހަގަކުރިއެވެ.

އާއިލާ އިން ވަނީ އަލީ މަސައްކަތްކުރާ ކަރެކްޝަނަލް ސަރވިސް އިންނާއި އާސަންދަ އަދި އެންސްޕާއިން ފޯރުކޮށްދިން އެހީތެރިކަން ޝުކުރުވެރިކަމާއެކު ފާހަގަކޮށްފައެވެ. މިގޮތުން އޭޑީކޭގެ ބިލް ދައްކައި ދިނީ މި ތިން ތަން މެދުވެރިވެގެންނެވެ. އަދި މިއަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރު 22 ވަނަ ދުވަހާއި ހަމައަށް މުސާރަ ލިބޭ ގޮތަށް ޗުއްޓީވެސް ވަނީ ހަމަޖައްސައިދީފައެވެ. އެހެންނަމަވެސް އަލީގެ ފަރުވާ ދިގުމުއްދަތަކަށް  ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އާއިލާ އަށް ދަނީ ދަތިތަކާއި ކުރިމަތިވަމުންނެވެ.

" އާސަންދަ ލިބެނީ ވަރަށް ބުރަމަސައްކަތުން. އަދި އެންސްޕާވެސް ލިބެނީ އެކި ގޮތްގޮތަށް މަސައްކަތްކޮށްގެން. އެސްޓާގައި އޮތްއިރު ބަރާބަރަށް އާސަންދަ ލިބޭ. ރިހިބިލިޓޭޝަނަށް ވެއްޖިއްޔާ 2 ހަފްތާ އަށް އާސަންދަ ލިބެނީ އެއަށްވުރެ ގިނަވެއްޖިއްޔާ އެންސްޕާގެ ދަށުން އެހީދެނީ. އަމްރިތާ އަށް އައިފަހުން އެންސްޕާއިން ކަނޑައެޅި ބެލެންސް ހުސްވީމަ ބެލެންސް އިތުރުކުރުމަށް ހަފްތާއެއް ދެހަފްތާ ހޭދަވޭ ހަމަނުޖެހި. އެދުވަސްކޮޅު އަމިއްލަ ހަރަދުގައި ފަރުވާ ދެނީ. އެއަށްފަހު އަނެއްކާވެސް 2 ހަފްތާ އަށް އެންސްޕާ ހަމަޖައްސަދޭ. ދަންނަ އެކި މީސްމީހުންނަށް ސަރުކާރުގައި އިސްކޮށް އުޅޭ މީހުންނަށްވެސް ގުޅައިގެން އަނެއްކާވެސް މިހަމަޖެހެނީ. ދެހަފްތާ ލިބިފައި އަނެއް އެއް ހަފްތާ ދެހަފްތާ ނުލިބި އެކަހަލަ ގޮތަކަށް ދާތީ ވަރަށް ބޮޑު ޚަރަދެއް އަތުން ދޭ".

އަލީގެ ފަރުވާއަށް ހޭދަވާނެ މުއްދަތެއް އަދި ނޭނގެއެވެ. އަލީގެ ދޮންތައާއި ޅިޔަނު އިންޑިއާގައި އަލީގެ ފަރުވާ ފުރިހަމަކުރުމަށް ތިބޭތާވެސް 4 މަސް ހޭދަވަނީ އެވެ. 5 އަހަރާއި 10 އަހަރުގެ 2 ކުދިން އަލީގެ ތިބިއިރު އަލީގެ އަނބިމީހާވެސް އިންޑިއާގައި ހުރުމަށްފަހު ވަނީ ސްކޫލު ހުޅުވެންވާއިރަށް ރާއްޖެ އައިސްފައެވެ.

" މިހާރު މިތިބީ ކޮޗިންގަ ކުއްޔަށް ތަނެއްގައި. ޑޮކްޓަރު ލަފާދިނީ ގޭގަ ތިބެފަ ފަރުވާދޭ ގަޑިއަށް ހޮސްޕިޓަލަށް ދާން. އެއީ ބަލިމީހާ އަށް ވެސް ހިތްހަމަޖެހުން ލިބޭގޮތް. މިކުރިއަށް ދަނީ ފިޒިއޮތެރަޕީ އާއި ސްޕީޗް ތެރަޕީ. އެއީ އޮކްސިޖަން ތެރަޕީ އިން ބްރޭކް ނަގާފަ. އޮކްސިޖަން ތެރަޕީ ދޭއިރު ހެނދުނު ދާގޮތަށް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ގެއަށް އާދެވެނީ ހަވީރު ފަހެއްގެ ފަހުން. ކޮންމެ ދުވަހަކު ނަފްސާނީގޮތުން މާބޮޑަށް އަސަރުކުރޭ ހޮސްޕިޓަލުގައި ބޭއްވުމުން".

ނާށިގަނޑުގެ ހަލާކުވިބައި ނަގާފައި އާޓިފިޝަލް ބައެއް ހަރުކޮށްފައި ހުރި އަލީގެ ފަރުވާގެ ކަންތައްތަކަށް މަހެއްގެ މައްޗަށް އާއިލާއިން 2000 ވަރަކަށް ޑޮލަރު ޚަރަދުކުރަންޖެހޭ ކަމަށާއި އެއީ ހޮސްޕިޓަލުގެ އިތުރުން ހުރުމާއި ކެއުން އަދި އިތުރު ކަންތައްތަކަށެވެ.

އަލީ އަށް އަވަސް ޝިފާއެއް މިންވަރު ކުރައްވާށިއެވެ. އާމީން!

އާއިލާ އާއި ވަޒީފާގެ ޒިންމާ އަދާކުރަމުން އައި މި ޒުވާނާ އަށް ވާހަކަދެކެވި ހިނގޭނެ ގޮތެއްވޭތޯ ދެވެން ހުރި ފަރުވާ ދިނުމަށް އާއިލާ އިން އެދެނީ އާންމު ރައްޔިތުންގެ ދީލަތި އެހީއަށެވެ. އަލީ އަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭން ބޭނުންވާނަމަ ތިރީގައިވާ އަލީގެ އެކައުންޓަށް ފައިސާ ޖަމާ ކުރެވިދާނެއެވެ.

އެކައުންޓްގެ ނަން: އަލީ ރިޔާޟް

ދިވެހި ރުފިޔާގެ އެކައުންޓް ނަންބަރު: 7703240280001

ޑޮލަރު އެކައުންޓް: 7730000575047