ހުޅުމާލެ 2 ވަނަ ފިޔަވަހިން މީހުން ދިރިއުޅުމަށް ބީލަމުގެ އުސޫލުން ބިން ވިއްކުމަށް 27 ޑިސެންބަރު ގައި އެޗްޑީސީން ވަނީ އިއުލާންކޮށްފައެވެ. މިގޮތުން ވިއްކަން ހަމަޖެހިފައިވަނީ 1603.7 އަކަފޫޓާއި 2633.93 އަކަފޫޓާއި ދެމެދުގެ 60 ބިމެވެ.
ހުޅުމާލެއަކީ ރައީސް އަލްއުސްތާޒު މައުމޫން އަބުދުލްޤައްޔޫމްގެ ވެރިކަމުގައި 1997 ވަނަ އަހަރު ހިއްކަން ފައްޓަވާ 2003 ވަނަ އަހަރު ވުޖޫދަށް ގެންނެވި ރަށެވެ. ހުޅުލެއާއި ފަރުކޮޅުފުށީގެ ފަރު ހިއްކައިގެން ބޮޑެތި ހަރަދުތައް ކޮށްގެން ހުޅުމާލެ އުފެއްދުމުގެ އޭރުގެ ބޭނުމަކަށްވީ މާލޭގެ ރައްޔިތުންނަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމާއި މާލޭގެ ތޮއްޖެހުމަށް ހައްލެއް ހޯދުމެވެ.
ހުޅުމާލޭގެ ފުރަތަމަ ފިޔަވަހިންވެސް ވަނީ މީހުން ދިރިއުޅުމަށް ބޮޑެތި އަގުތަކުގައި ބިން ވިއްކާފައެވެ. މި ބިންތަކުގެ ނަސީބެއް މާލޭގެ އާދައިގެ އާމްދަނީއެއް ލިބޭ ރައްޔިތަކަށް ނެތްކަމުގެ ޝަކުވާ ވަރަށްގިނަ މީހުން ކުރެއެވެ. މިހެން މިކަން ހިނގަނިކޮށް ހުޅުމާލޭގެ ދެވަނަ ފިޔަވަހި ހިއްކަން ފަށާފައިވަނީ 15 ޖެނުއަރީ 2015 ގައި ރައީސް އަބުދުﷲ ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގައެވެ.
މި ބިމުން ގޯތި ވިއްކަން އިއުލާން ކުރުމުން ސިޔާސީ ބައެއް ފަރާތްތަކުން އަންނަނީ މިއީ ރަނގަޅުކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި މާލޭގެ ރައްވެހިންނަށް އެ ބިމުން ގޯތި ލިބޭނެ އިންތިޒާމެއް ހަމަޖެހެންޖެހޭކަމަށް ވަކާލާތު ކުރަން ފައްޓާފައެވެ.
މިކަން ބޮޑު ބަހުސަކަށް ވެގެންދާއިރު ހަނދާނަށް އަންނަނީ ދެވަނަ ފިޔަވަހިން ބިންހިއްކަން ފެއްޓުމުގެ މަޝްރޫއު އިފްތިތާހް ކޮށްދެއްވަމުން ރައީސް ޔާމީން ވިދާޅުވެފައިވެފައިވާ ވާހަކަފުޅެކެވެ. "ދިވެހިރާއްޖޭގެ އާބާދީގެ ސައްތައަކުން ތިރީސްފަހަކީ ދިވެހި ޒުވާނުން ކަމުގައިވާތީ، ދިވެހި ޒުވާނުންނަށް ބިނާކޮށްދެވޭ ޝަހަރެއް" ކަމުގައި އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. މިހާރު އެއޮތް ހުޅުމާލެއަށްވުރެ ބޮޑު މި ޝަހަރު ހިއްކާ ނިމޭއިރު މުޅި ހުޅުމާލޭގެ ޖުމްލަ ބިމުގެ އާބާދީގެ ހަތަރުސަތޭކަ ހެކްޓަރަށްވުރެ ބޮޑު ހުޅުމާލެއެއް އުފެދިގެންދާނެ ކަމަށްވެސް ވިދާޅުވިއެވެ.
އެހެންނަމަވެސް މިހާބޮޑު ބިމެއްގައި ޒުވާނުންނަށް އޮތީ ކުޑަ އުންމީދެކެވެ. ހިޔާ މަޝްރޫއުން ފްލެޓް ލިބުނު ޒުވާނުން ފިޔަވާ ދެން ޒުވާނުންނަށް އެ ބިމުން ކައިވަތެއްވެސް ލިބެން އޮތީ ބިޑް ސެކިއުރިޓީގެ ގޮތުގައި 3 ލައްކަ 20 ހާސް ރުފިޔާ ދީގެން އަދި ބޮޑު އަގެއްކިޔާފަ ބީލަން ހުށަހަޅައިގެންނެވެ.
ޒުވާނުންގެ ޝަހަރުގައި މިއަދުވެސް އުޅެން މިޖެހެނީ މުއްސަނދިން ހަދާ އިމާރާތްތަކުގައި ބޮޑު ކުލި ދައްކައިގެންނެވެ. ނުވަތަ ސަރުކާރުން އިމާރާތްކޮށްފައިވާ ފްލެޓެއްގައި ސަރުކާރަށް ކުލިދީގެންނެވެ. ނުވަތަ ފްލެޓްގެ ވެރިފަރާތަށް ކުލިދީގެނެވެ. ބޯހިޔާވަހިކަމެއް ނެތް މާލޭގެ ރައްވެހިންނަށް އަދި ހާއްސަކޮށް އަލަށް ދިރިއުޅުމެއް ފަށާ ޒުވާނުންނަށް އަމިއްލަ ގޯތި ލިބުމަކީ ޖަވާހިރެއް ގަތުމަށްވުރެވެސް އުނދަގޫ ކަމެކެވެ.
ރާއްޖޭގެ އެހެން ރަށްރަށުން ގޯތި ދޫކޮށް ޒުވާނުންނަށް ރަޖިސްޓްރީ ކުރަނީ އެއްވެސް އަގަކާއި ނުލައެވެ. އެހެންނަމަވެސް ޒުވާނުންގެ ޝަހަރުން ޒުވާނުންނަށް ގޯއްޗެއް ލިބެން އޮތީ މިލިއަނުން ފައިސާ އަތުގައި ހުރެގެންނެވެ.
ހައުސިން ޑިވެލޮޕްމެންޓް ކޯޕަރޭޝަނުން ގޯތި ވިއްކަން އިއުލާން ކުރުމާއި އެކު ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފައިވާ ފަރާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް، ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދާއި، މާލޭ މޭޔަރ ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު ހިމެނިވަޑައިގަންނަވައެވެ. އަދި މާލޭ ދާއިރާތައް ތަމްސީލު ކުރައްވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ބައެއް މެންބަރުންވެސް ހިމެނިވަޑައިގަންނަވައެވެ.
ރައީސް ނަޝީދު ވިދާޅުވީ މާލެ ސަރަހައްދުގައި ދިރިއުޅޭ އާމްދަނީ މަދު މީހުންނަށް ބިން ލިބޭނެ ގޮތެއް ނެތި ހުޅުމާލެއިން ބިން ވިއްކުމަކީ ބަލައިގަނެވޭނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށެވެ. އަދި މި ސިޔާސަތު ބަދަލުކުރުމަށް ސަރުކާރަށް ގޮވާލައްވާ ކަމަށެވެ.
މާލެސިޓީގެ މޭޔަރު ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު ވިދާޅުވީ "މާލެ ސިޓީ ކައުންސިލްގެ އިޚްތިޞާސްގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ހުޅުމާލެ 2 ވަނަ ފިޔަވަހިން މާލޭ ރައްޔިތުންނަށް ގޯތި ލިބޭނެގޮތް ފަހިކޮށްދިނުމަށްވުރެ، ސަރުކާރުން އިސްކަންދެނީ ކުންފުންޏެއްގެ ޢާމްދަނީ އިތުރުކުރުމަށް" ކަމަށެވެ. އަދި މާލެ ރައްޔިތުން ނިކަމެތިކުރުން ހުއްޓާލުމަށް ސަރުކާރަށް ގޮވާލައްވާ ކަމަށެވެ.
ޖުލައި 2021 ގައި މީޑިއާ އަށް ދެއްވި އިންޓަވިއުއެއްގައިވެސް ޑރ. މުއިއްޒު ވަނީ މިކަމާ ދެކޮޅަށް ވާހަކަފުޅު ދައްކަވާފައެވެ. އޭރު ވިދާޅުވީ "ނިކަމެތިންނަށް އެކަށީގެންވާ ބޯހިޔާވަހިކަމެއް ހޯދައި ދިނުމުގެ ބަދަލުގައި، ހުޅުމާލެއިން މުއްސަދިންނަށް ބިން ވިއްކަން އުޅުމަކީ ބަލައިގަނެވޭނެ ކަމެއް ނޫން" ކަމަށެވެ.
ސޯޝަލް މީޑީއާގައި މިކަން ބަހުސަކަށްވެ ކަންބޮޑުވުންތައް އިތުރުވެފައިވާއިރު ހުޅުމާލެ ދާއިރާގެ މެންބަރު އަދި މިކަމާއި މެދު އެއްޗެއް ވިދާޅެއް ނުވެއެވެ.
ދެވަނަ ފިޔަވަހިން ބިންވިއްކަން ތައްޔާރުވަމުން އަންނަކަން އިއުލާން ކުރެއްވި ދުވަސްވަރު 2020 ވަނަ އަހަރުގެ ފެބުރުއަރީގައި މައްޗަންގޯޅި އުތުރު ދާއިރާގެ މަޖިލީސް މެންބަރު މުހައްމަދު ރަޝީދުވެސް ވަނީ ބިން ވިއްކުމާ ދެކޮޅަށް ވަކާލާތު ކުރައްވާފައެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވީ "މާލެއަކީ ތޮއްޖެހުން ބޮޑު، ފަގީރު ތަނެއްގެ ގޮތުގައި ބާއްވާފައި މުއްސަނދިންނަށް ބިން ވިއްކަން އުފެއްދި ކުންފުންޏަކަށް އެޗްޑީސީ ވެގެން ނުވާނެ ކަމަށެވެ. އަދި މިހާރުން މިހާރަށް އެކަން ހުއްޓާލާ މާލޭ ރައްޔިތުންނަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް" އެދިވަޑައިގަންނަވާ ކަމަށެވެ.
އަދި ހެންވޭރު ހުޅަނގު ދާއިރާގެ މެންބަރު ހަސަން ލަތީފު ވެސް ވަނީ މާލޭގެ ރައްވެހިންނަށް ދިރިއުޅޭނެ ގޯތި ދޫނުކޮށް ހުޅުމާލޭގެ ބިން ބީލަމުގެ އުސޫލުން ވިއްކުމަކީ ބަލައިގަނެވޭނެ ކަމެއް ނޫންކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ.
އެޗްޑީސީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރ ސުހެއިލް އަހުމަދު އޮކްޓޫބަރު 2021 ގައި 'ދައުރު' ނޫހަށް ވިދާޅުވެފައިވަނީ އެޗްޑީސީގެ މާލީ ހާލަތަށް ބަލާއިރު އެންމެ މުހިންމު ވަގުތުތަކުގައި އެއްފަހަރާ ފައިސާ ލިބެން އޮންނަ މަގަކީ ބިން ވިއްކުން ކަމަށެވެ. އަދި އެޗްޑީސީ އުފައްދާފައިވަނީ ހިލޭ ބިން ދޫކުރާފަދަ އޮނިގަނޑެއްގައި ނޫން ކަމަށެވެ.
ކުރިންވެސް ވަނީ ބިން ވިއްކާފައި
ހުޅުމާލެ އުފައްދާ އާބާދުކުރަން ފެށިފަހުން މިވީ 17 އަހަރުގެ ތެރޭގައި އެކި ސަރުކާރުތަކުން ވަނީ ހުޅުމާލެއިން ބޮޑުއަގުގައި ބިންތައް ވިއްކާފައެވެ.
ބިން ބީލަމުގައި ވިއްކުމާއި ދެކޮޅަށް ވާހަކަ ދައްކާ މީހުންގެ އެންމެ ބޮޑު ޝަކުވާ އަކީ ބޮޑުއަގުގައި ބިން ވިއްކުމުން ހަމައެކަނި މުއްސަނދިން އެ ބިންތައް ގަންނާތީއެވެ. މަދު އާމްދަނީއެއް ލިބޭ މީހުންނަށް އަމިއްލަ ބިންކޮޅެއް ލިބޭނެ ގޮތެއް ނޯންނާތީއެވެ. އަދި މިހާރު ވިއްކަން އުޅޭ ބިންތަކަކީ މުއްސަނދިން އިތުރަށް މުއްސަނދިވުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑު ކަމެއް ކަމަށް ވެސް ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ބިންވިއްކުމާ ދެކޮޅަށް ވާހަކަދައްކާ މީހުން ދަނީ ބުނަމުންނެވެ.
