މުއުމިނުންނަކީ ފޭރާމެއްގެ ރޮދިތަކެއް ފަދައިން ވަރަށް ގިނަ ގޮތްގޮތުން، އެކަކު އަނެކަކާ ގުޅި ލާމެހިފައިވާ ބައެކެވެ. ރަސޫލާ ﷺ ހަދީސްކުރައްވާފައިވެއެވެ. މާނައީ: "މުއުމިނުން އެއްބަޔަކު އަނެއް ބަޔަކަށް ލޯބިވުމުގައްޔާއި ރަހުމްކުރުމުގައްޔާއި އޯގާތެރިވުމުގައި އެމީހުންގެ މިސާލަކީ، އެއް ހަށިގަނޑެއްގެ މިސާލެވެ. އެ ހަށިގަނޑުން ގުނަވަނެއްގައި ވޭން އަޅައިފިނަމަ ހޭލާހުރުމުންނާއި، ހުންއައުމުން، ހަށިގަނޑުގެ އެންމެހައި ގުނަވަންތައް އެ ގުނަވަނާ ބައިވެރިވެއެވެ".
އިސްލާމީ މުޖުތަމަޢުގެ އަފްރާދުން ވާންޖެހޭނީ އެއް ހަށިގަނޑެއް ފަދަ އެކުވެރި ބަޔަކު ކަމުގައެވެ. އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް އެހީތެރިވުމާއި ހެޔޮކޮށް ހިތުމުގައެވެ. އެކަކު އަނެކެއްގެ ޙާލު ބަލައި އެކަކު އަނެކަކަށް އަޅާލައި އޯގާތެރިވުމުގައެވެ. މިކަމަކީ އިންސާނިއްޔަތުގެ އިތުރުން މުސްލިމުންގެ އީމާންކަމާވެސް ގުޅިފައިވާ ކަމެކެވެ.
ދުނިޔޭގެ ކަންކޮޅުތަކުގައި ނިކަމެތި ޙާލުގައި ޖެހިފައިވާ އަޚުންނާއި އުޚުތުންގެ މަތިން ހަނދާން ކުރަންޖެހެއެވެ. އެމީހުންނަށްޓަކައި ހެޔޮ ދުޢާކުރަން ޖެހެއެވެ. އިޙްސާންތެރިވާން ޖެހެއެވެ.
ތިމާގެ އަމިއްލަ މަސްލަހަތަށްވުރެ އެހެން މީހުންނަށް އިސްކަންދީ އަޅާލައި އިޙްސާންތެރިވާންޖެހެއެވެ. ކޮންމެ މީހަކުވެސް އަނެކުންނަށް އަޅާލައި އިޙްސާންތެރިވުމަކީ އޭނާގެ މައްޗަށްވާ ދީނީ ވާޖިބެކެވެ. އެފަދަ މީހަކަށް މާތް ﷲ ގެ ރުއްސެވުމާއި މަދަދު ލިބިގެންވެއެވެ.
ކީރިތި ރަސޫލާ ﷺ ހަދީސް ކުރައްވައިފައިވެއެވެ. މާނައީ:"އެއް މުސްލިމަކީ އަނެއް މުސްލިމެއްގެ އަޚެކެވެ. އޭނާ އޭނާގެ އަޚާއަށް އަނިޔާވެރިއެއް ނުވާނެއެވެ. އަދި އޭނާއަށް އަނިޔާކުރުމަށް ދޫކޮށެއް ވެސް ނުލާނެއެވެ. އޭނާގެ އަޚާގެ ބޭނުންތައް ފުއްދައިދިނުމުގަ ވާ މީހާގެ ބޭނުންތައް ފުއްދަވައި ދެއްވުމުގައި މާތް ﷲ ވޮޑިގެންވާނެއެވެ".
މުސްލިމު އަޚަކަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ގިނަގުނަ ގޮތްތަކެއް ވެއެވެ. މުއްސަނދީން ފަޤީރު ނިކަމެތީންނަށް މާލީއެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެވިދާނެއެވެ. އެމީހުންގެ ބޭނުންތަކާއި، މުހުތާދުތައް ފުއްދައިދެވިދާނެއެވެ. އާރާއި ބާރުހުރި މީހުންނާއި މަތީ މަގާމުތަކުގެ ވެރީން އަނިޔާ ލިބެމުންދާ މީހުންގެ އަތުގައި ހިފައި އިންސާފު ހޯދައިދޭން މަސައްކަތް ކުރެވިދާނެއެވެ. މާތް ﷲ އެކަލާނގެ ބައެއް އަޅުން މެދުވެރިކުރައްވައި އެކަލާނގެ އަނެއްބައި އަޅުންގެ ބޭނުންތައް ފުއްދަވައިދެއްވައެވެ.
މުސްލިމް އަޚުންދެކެ ލޯބިވެ އެމީހުންނަށް އަޅާލައި އެހީތެރިވެ އުޅުމަކީ މާތް ﷲ ދެއްވި ނިޢުމަތްތައް ދަމަހައްޓަވާ ކަމެކެވެ. އަދި ނިކަމެތީންނަށް އެހީތެރި ނުވުމަކީ މާތް ﷲ ދެއްވި ނިޢުމަތްތައް ގެންދަވައިފާނެ ކަމެކެވެ.
މައުލޫމާތު: ހުކުރުޚުތުބާ
