ވަރިއަކީ ވަކިވުމާއި އަލްވަދާޢު އޭގައި ހިމެނޭ ބަހެކެވެ. އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގައި ވަރިއަކީ އެކަމުގައި ފިޤްހީ އެތައް ހުކުމެއް ހިމެނޭ ކަމެކެވެ. ކައިވެންޏާއި ވަރިއަކީ އެކަންކަމުގައި ސަމާސާކުރުން ހިމެނޭ ކަންކަމެއް ނޫނެވެ.
ރަސޫލާ ﷺ ހަދީޘްކުރައްވައިފައި ވެއެވެ. މާނައީ "ޙައްޤަކާ ނުލައި، ފިރިމީހާގެ ގާތުން ވަރިވާން އެދޭ އަންހެނާގެ މައްޗަށް ސުވަރުގޭގެ ވަސް ޙަރާމްވެގެންވެއެވެ".
ޒަވާޖީ ޙަޔާތުގެ ގުޅުމަށް ބުރޫއަރާ ފަދަ ކަމެއް މެދުވެރިވެއްޖެ ހާލަތެއްގައި ޢަމަލުކުރާންވީ ޝަރުޢީ ގޮތް ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ބަޔާންވެގެންވެއެވެ. މާތް ﷲ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. މާނައީ " އެ ދެމީހުންގެ މެދުގައި ދެކޮޅުވެރިކަމެއް އުފެދި، އެކަމާމެދު ތިޔަބައިމީހުން ބިރުގެންފިނަމަ، އޭނާގެ އަހުލުވެރީންގެ ތެރެއިން ނިޔާވެރިޔަކާއި، އެކަނބުލޭގެ އަހުލުވެރީންގެ ތެރެއިން ނިޔާވެރިޔަކު ތިޔަބައިމީހުން ފޮނުވާށެވެ. ސުލްހަ ކުރުމަށް އެ ދެމީހުން ޤަސްދު ކުރާނަމަ، ﷲ އެދެމީހުން ސުލްހަ ކުރައްވައި އެއްބަސް ކުރައްވައިފާނެތެވެ. ހަމަކަށަވަރުން ﷲ އީ މޮޅަށް ދެނެވޮޑިގެންވާ ރަސްކަލާންގެ ކަމުގައިވެއެވެ". އެހެންކަމުން ދެމަފިރިއެއްގެ ދެމެދުގައި އުފެދޭ އަރައިރުން ވަރިއާއި ހަމައަށް ދިއުމުގެ ކުރީން، އެ އަރައިރުން ހައްލުކުރެވޭނެ ގޮތެއް އޮތްތޯ ބެލުމަށްޓަކައި ދެފަރާތުން ފޮނުވާ ނިޔާވެރީންގެ ނިންމުމާ އެއް ގޮތަށް އަމަލުކުރުން ހުއްޓެވެ.
ވަރިކުރުން ހުއްދަވާ ސަބަބުތަކުގެ ތެރޭގައި އަނބިމީހާގެ އަޚްލާޤު ނުބައިވުމާއި، ޒަވާޖީ ހަޔާތުގެ އިންތަކުން ބޭރުވުމާއި، ﷲ ގެ އަމުރުފުޅުތަކަށް ފަރުވާ ކުޑަކުރުން ހިމެނެއެވެ. ﷲ އެންގެވި އިމުގެ ތެރޭގައި ދެމަފިރީންނަށް ޒަވާޖީ ޙަޔާތް ވޭތުނުކުރެވޭނެކަން ކަށަވަރުވެއްޖެނަމަ އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތަކީ ވަރިވުމެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ފިރިމީހާ އަނބިމީހާގެ މައްޗަށް އަނިޔާވެރިވެ އޭނާގެ ޙައްޤުތައް އަދާނުކުރާނަމަ އަނބިމީހާއަށް ކައިވެނި ޚުލްޢުކުރުމަށް ހުށަހެޅުން ހުއްދަވާނެއެވެ.
ކައިވެންޏާއި ވަރީގެ ޝަރްޢީ ޙުކުމްތަކެއް ކަނޑައެޅިފައިވާއިރު އެކަންކަން ބެލެހެއްޓުމާއި އާއިލާތަކުގެ ޙައްޤުތައް ރައްކައުތެރިކުރުމަށްޓަކައި ދައުލަތުން ހަދައިފައިވާ ޤާނޫނުތަކާއި ޤަވާއިދުތަކަށް ޙުރުމަތްތެރިކޮށް ހިތާންވާނެއެވެ. އެ ގޮތުން ކޯޓުތަކުގައި ކައިވެންޏާއި ވަރިއާއި ގުޅުންހުރި ކަންކަން ރަޖިސްޓްރީކޮށް ބެލެހެއްޓުމަކީ މި ޒަމާނުގައި ކުރުން ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެކެވެ. އެކަން އެގޮތަށް ނުބެލެހެއްޓިއްޖެނަމަ ތަރިކައިން ވާރުތަވުން ފަދަ ޙައްޤުތަކުން ދެމަފިރީންނާއި ދަރީން މަޙްރޫމްވެދާނެއެވެ. އޭގެ ސަބަބުން އިޖުތިމާޢީ އެތަކެއް މައްސަލަތަކެއް އުފަންވުމުގެ ބިރު އެބައޮތެވެ.
މައުލޫމާތު: ހުކުރު ޚުޠުބާ
